Капустиннар үлэни өрө тутан кэлбит ыал

Төхтүр нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо, сэрии кэмин оҕото, үлэ бэтэрээнэ, социалистическай куоталаһыы удаарынньыга, Кыайыылаах чөмпүйүөн тутааччы, Коммунистическай үлэ удаарынньыга Михаил Семенович Капустин бу күннэргэ 85 сааһын туолла.

Күөҕүнэн суугунуур хатыҥ чараҥнардаах, күндү түүлээх төрөөн ууһуур халыҥ сис тыалардаах, уолан бүппэт үрэхтэрин баһыгар тайах кыыл сайылаан уойар сирдэрдээх, көмүс хатырыктаах собо үөскүүр тыатын быыһыгар маардардаах, үгүс сыллар тухары сахабын дэммит дьону аһатан, таҥыннаран улаатыннарбыт сиринэн Маалтааны буолар. Михаил Сэмэнэбис баара-суоҕа үс саастааҕар аҕата тайах туһаҕар сылгы иҥнэн өлбүтүгэр сууттанан хаайыыга баран эргиллибэтэҕэ. Дойдуга сэрии кэмэ буолан үлэни кыайар-хотор дьон үгүстэрэ арҕаа фронҥа ыҥырыллан барбыттара. Ийэтэ түөрт оҕону кыаллан иитиэ суохпун диэн Михаилы Еланкаҕа олорор таайыгар Степан Давыдович Андросовка ыытар. Манна олорон үөрэнэн бэһис кылааһы бүтэрэр. Сайынын ийэтигэр Маалтааныга баран от үлэтигэр көмө буолар. Еланкаҕа таайынаан тэнҥэ сылдьыһан илимнээн оҕо, улахан киһи сатыырын, кыайарын билэ улаатар. Еланканан, Тиит Арыынан, кэлин Покровскайга интернакка олорон үөрэнэн оскуоланы бүтэрэн төрөөбүт дойдутугар ийэтигэр барар.

1957 сылтан колхуостары көһөртөөн холботолооһун кэмигэр Төхтүргэ көһөн киирэллэр. Манна биригээдэ дьонун кытта сайынын от үлэтигэр, кыһынын фермаҕа уу баһааччынан, талах бэлэмнээһин дробилкалыыр үлэҕэ,ханнык да үлэттэн толлубакка сылдьара.

1961 сыллаахха сэбиэскэй аармыйа кэккэтигэр ыҥырыллан муоратааҕы байыаннай флотка түөрт сылтан ордук сулууспалаан кэлэр. Атомнай подводнай лодкаҕа энергоустановкаҕа оператордыыр, Большой камень диэн куоракка сулууспалыыр. Бу кэмҥэ ыарытыйарын иһин наводнайга көһөрөннөр подводнай лодканы перезарядкалыыр хараабылга көһөрөллөр. Икки сыл сулууспалаабытын кэннэ Комсомольск на Амуре байыннай чааска кэлиэр дылы сулууспалаан 1965 сыл атырдьах ыйыгар старшина первой статьи, отделение хамандыыра дуоһунастаах дойдутугар кэлэр. Сулууспалыыр кэмигэр иккитэ ийэтигэр байыннай чааһыттан Махтал суруктар уонна уоннуу хонуктаах уоппуска бэриллибит. Сиппит-хоппут эдэр киһи колхуос, сопхуос ханнык баҕар үлэтигэр хорутуулаахтык үлэлиир. Сопхуос тутууга Төхтүрдээҕи биригээдэтин биригэдьииринэн ананан бары тутуулары ыытыыга үтүө суобастаахтык үлэлиир.

1972 сыллаахха Тиит Арыы Чкаловыттан төрүттээх Надежда Дмитрьевналыын ыал буоланнар Төхтүргэ дьиэ-уот туттан, сүөһү ииттэн олохсуйаллар. Надежда Дмитрьевна сымнаҕас майгылаах, барыга бары дьоҕурдаах үлэһит. Өр сылларга сопхуоска ыанньыксытынан, кэлин биэнсийэҕэ тахсан уурайыар дылы фермаҕа осеменаторынан үлэлээн үрдүк көрдөрүүлэрдээх бастыҥ осеменатор. Үлэлээбит кэмнэригэр сүөһүнү искусственнай буоһатыыга өрүү үрдүк көрдөрүүлэрдээҕэ. Оройуонҥа уонна өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллыр хамаанданан да,биирдиилээн да куоталаһыыларга үрдүк көрдөрүүлэри ситиһэрэ. Үлэтин ымпыгын-чымпыгын үчүгэйдик билбит племенной буоһатыыга хаста да чемпион осеменатор үрдүк аатын ылбыта.

Капустинннар кыра саастарыттан кыһалҕалаах олоҕу олорон кэлбит, үлэҕэ эриллэн улааппыт, үлэттэн илиилэрин араарбакка үлэлээбит дьоһун ыал. Ыалга оҕо төрөөтөҕүнэ өтөхпүт төҥүргэстэннэ диэн ыал аал уотун иччитин алгыстаан аһатара. Михаиллаах Ндежда икки төрөппүт уоллаахтар, икки ииппит кыыстаахтар, уон сиэннээхтэр, сэттэ хос сиэннээхтэр. Өрүү чөл—чэбдик олоҕу олорон кэлбит нэһилиэк бочуоттаах олохтоохторо, оҕолорун бэйэлэрин үтүө холобурдарынан батыһыннаран үлэҕэ иитэннэр, билигин бастыҥ олохтоох ыаллар буоллулар.Улахан уол Григорий газооператор, кэргэнэ Клавдия оҕо саадын буҕаалтыра. Кыра уол Дмитрий электрик идэлээх, кэргэнэ Мария начаалынай кылаас учуутала. Улахан кыыс Аида медсестра куоракка олороллор кэргэнэ Василий Шадрин суоппар. Кыра кыыс Вера оҕо саадын завхоһа,кэргэнэ Семен газооператор.

Барыга бары дьоҕурдаах Григорий уонна Дмитрий спорду сөбүлээн дьарыктананнар оҕолоро эмиэ спортка сыһыаннаахтар, анал идэлэргэ үөрэнэн бүтэрэн номнуо үлэһиттэр, кыралара үрдүк үөрэх кыһатын устудьуоннара, хос сиэннэр оскуола уонна уһуйаан оҕолоро. Техниканы да баһылаабыт буоланнар дьон көрдөһүүтүн улгумнук ылынан көмө буолаллар. Дмитрий нэһилиэккэ бастыҥ электрик,икки сыллааҕыта элбэх оҕолоох соҕотох аҕа Николай Ушницкай дьиэ туттан киирэригэр уотун барытын буор-босхо тардан киллэрэн үөрүүлэрин үрдэппитэ.

Нэһилиэк спартакиадата Капустиннара суох буолбатын тэҥэ. Сайынҥы сынньалаҥнарыгар оҕолор, сиэннэр от үлэтигэр көмөлөһөн, сүөһү көрсөн, оҕуруот олордон, көрөн-харайан үүннэрэн, хаһаайыстыба хайа баҕар үлэтигэр үөрүүнэн ылсыһан ис сүрэхтэриттэн көмөлөөн кыстыкка бэлэмнэнэн дуоһуйа сынньаналлар.

Дьиэ кэргэн, туохха да тэҥнэммэт, сүрэххэ саамай чугас, ытык өйдөбүл. Кинилэр ыал буолбут күннэрэ умнуллубат үтүө өйдөбүл, ону тэҥэ уһуннук иллээхтик олоруу, бэйэ бэйэни ытыктаһыы чөл олоҕунан олоруу, кэнчээри ыччаттарыгар үтүө өйдөбүл буолар. Михаил Семенович уонна Надежда Дмитрьевна сүрэхтэрин сылааһын холбооннор ыал буолан олорбуттара 58-с сылыгар барда. Үлэни өрө тутан, олорон кэлбит дьоллоох дьиэ кэргэн олоҕо ыччат дьонҥо холобур буолуохтун.

Мотрена Ефремова, Төхтүр с.

Газета «Хаҥалас» («Хангалас») 17.02.24

Техтюрский наслег в моем блоге:

Техтюр поздравляет с Новым 2021 Годом!

Видео летней рыбалки неводом — мунха в Якутии!

Хаҥалас улууһун, Эркээни хочотун уонна чуолаан Төхтүр нэһилиэгин олохтоохторугар ыҥырыы!

Пошла жара! Моменты лета 2021: Кэнкэмэ, Зеленый луг, Синск, Олом (Хатассы) и Золотые пески Техтюра!!!

Хахсык. Впечатления от сайылыка (летника)

Красота для якутского села! Александра Павлова строит свою мечту!

Священное место Куллаты: новый взгляд!

Поздравляем с 90-летием Семена Петровича Заморщикова!

Төхтүргэ — 2021 с. «Бастыҥтан бастыҥнарын» бэлиэтээтилэр!